Dziś poznamy historię parafii Brynickiej, kolejnej parafii dekanatu siołkowickiego, którą opisał Franciszek Godula – redaktor śląskich gazet na początku XX wieku , niestrudzony badacz śląskiej historii, w szczególności – dzieje kościoła katolickiego na Śląsku.
Poniżej zamieszczamy tekst jaki ukazał się w niektórych śląskich gazetach w 1922 r. z zachowaniem oryginalnej pisowni, gramatyki, składni, wymowy i interpunkcji.
Do parafii brynickiej należały do niedawnych czasów gminy Brynica, Grabczok i Murów oraz okoliczne kolonie Kupilas. Grobek, Podhucie, Surowina i Hermannstahl (?) z liczbą około 3 tysiące wiernych. Wieś kościelna Brynica była do roku 1810 własnością klasztoru Panien Norbertanek w Czarnowąsach. Pierwsza wiarygodna wiadomość o Brynicy pochodzi z roku 1333. Dnia 23 marca tegoż roku sprzedał klasztór wspomniany wójtostwo w Brynicy braciom Wacławowi i Stanisławowi Cyrze pod warunkiem, że założą tu wieś według zwyczajów i praw niemieckich. Równocześnie zastrzegł sobie klasztor prawo własności do 2 włók ziemi, prawdopodobnie potrzebnej na wyposażenie kościoła miejscowego, który tu niezawodnie niedługo potem powstał. Bliższe szczegóły z historyi świątyni poświęconej na cześć św. Szczepana męczennika, są prawie nieznane. Przypuszczać jednak nalezy, że kościołem tym zawiadywali od samego jego powstania O.O Norbertanie z Czarnowąsów. W sprawozdaniu wizytacyjnym z roku 1687 podano go jako filię kościoła farnego w Wielkim Dobrzyniu.. Ponieważ i ostatnia wieś należała do posiadłości klasztoru czarnowąskiego przypuszczać można, że pierwotnie mieszkał w Brynicy zakonnik, zajmujący się duszpasterstwem. Dopiero w okresie wrzeń religijnych XVI i XVII wieku lub też po wojnie trzydziestoletniej zniesiono miejscową stacyę duszpasterską, a pieczę nad kościołem brynickim powierzono zakonnikowi mieszkającemu w Wielkim Dobrzyniu. Stosunek ten przetrwał prawdopodobnie niezmieniony do zniesienia klasztoru w Czarnowąsach w roku 1810.
Pierwszy kościół był drewniany, niewielki, a jak znawcy twierdzą trzykroć powiększony. Świątynia ta przetwała do czasów nowszych, w których zastąpiona została nową murowaną, wspaniałą budowlą. W listopadzie 1911 r. odbyła się jej konekracya przez zmarłego ks. kardynała Koppa. Wielkie zasługi około budowy nowego kościoła położył zmarły ks. proboscz Himmel, zawiadujący parafią od 1882 do 1906 r. Niemniej atoli zasłuzył się następca jego, obecny proboszcz, ks. Jan Cygan, który zbożne dzieło doprowadził do końca.
Według zapisków przed lat stu sądzić można, że Brynica była wsią stosunkowo wielką. w r. 1810 bowiem, gdy rząd zamknął klasztor w Czarnowąsach, naliczono tu 31 gburów a nadto zaliczano do wsi 2 folwarki, z których jeden nazywano Surowiną. Niedaleki Grabczok, będący również własnościa klasztoru, był wtenczas tylko kolonią składająca się z zaledwie 14 domków. Kolonię tę założył podobno jeden z prałatów czarnowąskich w roku 1779. W roku 1805 było tu już atoli 26 chałupników i 15 wyrobników, obecnie zaś liczy wieś przeszło 400 mieszkańców.
Również trzecia wieś parafialna, Murów, była do roku 1810 własnością klasztoru w Czarnowąsach. Znana jest z swych hut wyrobów szklanych, zwanych ogólnie czarnowąskiemi. W roku 1840 było tu zaledwie 400 mieszkańców, w istniejących wtenczas hutach pracowało ogółem 24 mężczyzn. Poważny rozwój tych zakładów przemysłowych przyczynił sie niemało do wzrostu liczby ludności, która wynosi obecnie około 1100 głów, wtem przeszło 200 innowierców. w skład gminy muriwskiej wchodzi sąsiednia kolonia Hermannstahl *, założona w roku 1789 z polecenia prałata klasztoru w Czarnowąsach. Miejscowy dworzec kolejowy przyczynia się do ożywienia ruchu w całej okolicy.
*) Prosimy o podanie nazwy polskiej. – Red.
**************************************************************************************************************************
W kilka dni po ukazaniu się artykułu w tej samej gazecie ukazało się wyjaśnienie czytelnika z Brynicy na temat miejscowości Hermannstahl.
W 1907 r. w Ii wydaniu pracy O. Hossfelda pt. “Stadt- und Landkirchen mit Anhang; Kirchenausstatung” zachowały się szkice niektórych elementów wystroju wnętrza starego drewnianego kościoła w Brynicy,. Organy, konfesjonał oraz wygląd ławek na zdj. poniżej Na ostatnim zdj. informacja z “Bericht des Provinzial-Konservators der Kunstdenkmäler der Provinz Schlesien über die Tätigkeit vom 1 Januar 1903 bis 31 Dezember 1904” na temat ministerialnego zezwolenia na rozbiórkę starego kościoła w Brynicy oraz o zamiarze przeniesienia starego ołtarza po renowacji do nowego kościoła.
