Stare Siołkowice
Stare Siołkowice

Z czego powinniśmy być dumni. Czy Schinkel projektował kościół w Starych Siołkowicach?

image004
Na zdj. u góry – drugi wzór od góry zastosowano w siołkowickich organach (Vorbilder für Fabrikanten und Handwerker (Patterns for manufacturers and handicraftsmen), edited by Christian Peter Wilhelm Beuth and Karl Friedrich Schinkel).

Z innych pobliskich budowli warto wymienić przebudowę ratusza w Oławie – 1832 r. i budowę gmachu sądu w Raciborzu – 1823-1826. W wydanym w 1864 r. w Berlinie katalogu jego dokonań wymienia się także projekt kościoła w Głuchołazach. Karol Fryderyk Schinkel był jednym z najwybitniejszych architektów niemieckich pierwszej połowy XIX w. Tworzył w stylu klasycystycznym i neogotyckim. Podróże jakie odbył do Włoch zrodziło w nim zamiłowanie do klasycyzmu i chyba dzięki temu zawdzięczamy prostą formę, kształt, a zarazem wygląd naszego klasycystycznego kościoła. Taki sam jak wiele podobnych kościołów, które od połowy XVIII w. budowano we Włoszech, z zastrzeżeniem, czy Schinkel miał jakikolwiek udział przy projekcie kościoła w Siołkowicach. Niemniej jednak miał wpływ na wygląd naszego kościoła przynajmniej od wewnątrz. Świadczy o tym zachowany w niemieckim Kupferstichkabinett, Stattliche Museen zu Belin projekt siołkowickich organów kościelnych wykonany przez niego w 1826 r. z planem realizacji na luty 1828 r. Zapewne terminu dotrzymano gdyż organy stoją w naszym kościele do dziś. Szkoda tylko, że wskutek koniecznych konserwacji, a przede wszystkim w wyniku „ modernizacji” kościoła po II soborze watykańskim w 1966 r. ogołocono je z prospektu organowego, efektownie zdobionej części szafy organowej, w dolnej części zachowało się ozdobne zwieńczenie w postaci drewnianego gzymsu tuż pod piszczałkami wg wzoru jakie Schinkel – miłośnik antycznej architektury stosował w swoich projektach. Druga „ szkoda” to, że pewnie z braku funduszy nie udało się przy ostatniej renowacji i konserwacji przywrócić im pierwotnej wersji wg projektu Schinkla. Za kilkanaście lat organy będą miały 200 lat. Może wtedy, wykorzystując „ponadczasowe” już tylko wsparcie Schinkla w ramach programu „Dziedzictwo kulturowe”, udałoby się uzyskać trochę funduszy na ten cel.

Na zdj. u góry – drugi wzór od góry zastosowano w siołkowickich organach (Vorbilder für Fabrikanten und Handwerker (Patterns for manufacturers and handicraftsmen), edited by Christian Peter Wilhelm Beuth and Karl Friedrich Schinkel). Projekt organów do kościoła w Siołkowicach 1826 r. Autor – Karol Fryderyk Schinkel.
Na zdj. u góry – drugi wzór od góry zastosowano w siołkowickich organach (Vorbilder für Fabrikanten und Handwerker (Patterns for manufacturers and handicraftsmen), edited by Christian Peter Wilhelm Beuth and Karl Friedrich Schinkel).
Projekt organów do kościoła w Siołkowicach 1826 r. Autor – Karol Fryderyk Schinkel.

Schinkel w swoim bardzo twórczym i niezwykle pracowitym życiu był też malarzem, konserwatorem zabytków, urbanistą, projektantem wszelkiego rodzaju budowli, gmachów rządowych, mostów a nawet mebli, latarni miejskich, ogrodów i ich ogrodzeń. Tworzył nawet scenografie do przedstawień teatralnych i operowych. Jako architekt tworzył projekty nie tylko nowych budowli. Zajmował się dźwiganiem z ruin zamków i pałaców, projektował ich przebudowy. Z racji swoich pełnionych funkcji w berlińskim urzędzie budowlanym miał wpływ na projekty innych architektów, w tym swoich uczniów, tworząc w nich większe lub mniejsze zmiany, przeróbki i udoskonalenia. Osobnym rozdziałem w jego życiu stało się projektowanie kościołów i to zarówno tych miejskich, wielkich, monumentalnych budowli jak i małych, wiejskich (Normalkirche) i (Dorfkirche).

https://www.google.pl/search?q=normalkirche+schinkels&espv=2&biw=1280&bih=899&tbm=isch&tbo=u&source=univ&

 

 

Był autorem projektów niezliczonej ilości pomników i nagrobków. Często tworzył kompleksowe projekty budynków wraz z wystrojem wnętrz, jak choćby w kościołach, łącznie z projektowaniem dla nich organów kościelnych. Zamiłowanie do malarstwa we wczesnej młodości, sprawiło, że w jego dorobku znane są też obrazy, grafiki, szkice i rysunki. Na zlecenie rządu Schinkel wykonał projekt najważniejszego państwowego odznaczenia Królestwa Prus jakim był „Żelazny Krzyż”. Z ważniejszych jego dokonań architektonicznych należy wymienić; w Berlinie – Neue Wache (Odwach straży królewskiej), gmach Altes Museum, gmach Schauspielhaus, gmach Akademii Budowlanej – której był

Przedwojenne zdj. kościoła w Wójcicach k/Nysy.
Przedwojenne zdj. kościoła w Wójcicach k/Nysy.

absolwentem, Friedrichswerdersche Kirche a także przebudowa pałacu Ehrenburg w Coburgu, przebudowa i projekty wnętrzpałacu Charlottenhof w parku Sanssouci w Poczdamie, kościół św. Mikołaja w Poczdamie, przebudowa XIII-wiecznego zamku Stolzenfels nad Renem koło Koblencji, czy chociażby te obiekty, które znajdują się w Polsce. Obok tych ze Śląska Opolskiego można by wymienić; kościół św. Marcina w Krzeszowicach w Małopolsce, pałac w Kamieńcu Ząbkowickim na Dolnym Śląsku, pałac w Owińskach koło Poznania, pałac w Kórniku, kościół Trójcy Świętej w Toruniu oraz dawny kościół ewangelicki (obecnie cerkiew prawosławna) w Lidzbarku Warmińskim i wiele innych. Już trzy lata po jego śmierci zaczęto zbierać i gromadzić twórczy dorobek jego życia tj. projekty, obrazy, szkice, rysunki, listy, relacje z podróży i wiele innych dokumentów i pamiątek związanych z jego osobą. Początkowo niezbyt jeszcze dużą ilość prac Schinkla umieszczono w gmachu Akademii Budowlanej w Berlinie. Później, w miarę jak zbiory rosły utworzono muzeum jemu poświęcone. W 1945 r. całość zbiorów wywieziono do Leningradu (dziś St. Petersburg) w Zwiazku Radzieckim, by ostatecznie po kilkunastu latach wróciły z powrotem do Berlina. W niemieckich muzeach zgromadzono do tej pory blisko 7 tys. zachowanych do dzisiaj wszelkiego rodzaju

Kościół św.Piotra w Poznaniu. Po  wojnie na skutek zniszczeń rozebrano.
Kościół św.Piotra w Poznaniu. Po wojnie na skutek zniszczeń rozebrano.

prac i pamiątek dokumentujące jego dorobek. Nieutrudzeni badacze i miłośnicy talentu Karola Schinkla nieustannie od 170 lat uzupełniają te zbiory o nieznane dotąd bądź nieistniejące w wyniku zniszczeń wojennych budowle. Wracając do projektu organów do kościoła w Starych Siołkowicach autorstwa Karola Schinkla z 1826 r., wydaje się wątpliwe jak podają niektóre źródła jakoby projekt siołkowickiego kościoła powstawał w latach 1827-1828 i był autorstwa Ernesta Samuela Friebelta, którego nazwiska i dorobku trudno się doszukać w jakichkolwiek opracowaniach pruskiej myśli architektonicznej XIX w. Znane były przypadki, iż niskie środki budżetowe inwestora nie pozwalały na realizację planów budowlanych stworzonych wg projektów Schinkla. Ostatecznie gotowy projekt mógł wtedy znaleźć innego odbiorcę (inwestora).

Czy tak mogło być w Siołkowicach?

Kontynuując korzystanie z witryny, zgadzasz się na używanie plików cookie. Więcej informacji

The cookie settings on this website are set to "allow cookies" to give you the best browsing experience possible. If you continue to use this website without changing your cookie settings or you click "Accept" below then you are consenting to this.

Close